extreem rechts

Rechtsextremisme en de krijgsmacht


- Rapport Rechtsextremisme in de Krijgsmacht (bijlage bij CINTSUM nr. 29, 23 juli 1990)
- Lijst van rechtse groepen in het rapport

Zie ook bij groepen die in de gaten zijn gehouden, extreem rechtse en rechtse politieke partijen.

Inleiding uit het rapport

De term rechts-extremisme heeft in de hedendaagse maatschappij een beladen klank. Bepaalde tendensen en uitingen van rechts-extremisme zijn namelijk rechtstreeks terug te voeren op de voor Europa zo rampzalige tijd van do opkomst en neergang van het nazisme. Het feit dat nog velen deze tijd bewust hebben meegemaakt speelt een belangrijke rol bij de hedendaagse beoordeling van incidenten met oen rechtsextreem/ nationalistisch/ racistisch karakter. Alhoewel het niet de bedoeling is om een uitgebreid geschiedkundig verhaal te vertellen ovor het hoe en waarom van het ontstaan en het gedijen van dictatoriale, extreemrechtse (fascistische) reginea, is het toch goed om voor wat Nederland betreft een korte achtergrond te geven.

Vanaf de jaren twintig is er in Nederland sprake van rechtsextreme uitingen. In die tijd was er slechts sprake van een onbetekenend politiek randverschijnsel. Als georganiseerde politieke beweging in Nederland was het fascisme een regelrechte imitatie van buitenlandse (met name Italiaanse en Duitse) voorbeelden.

De groei tot een massabeweging vond pas plaats onder invloed van de grote economische crisis van de dertiger jaren. De bloeitijd van het fascisme in Nederland hield aan tot do overwinning van de geallieerden op nazi-Duitsland in 1945. Na deze tijd is er in Nederland geen partij meer geweest die zich fascistisch noemt.

Bovendien verdween het fasscistne/rechts-extremisme na de oorlog weer in het (illegale) politieke randcircuit.
Deae laatste situatie is blijven bestaan tot een nieuwe economische crisis zich in de jaren zeventig aandiende in
Nederland.

In de voorgaande periode van wederopbouw en economische groei na de oorlog waren grote aantallen buitenlanders aangetrokken om het werkneraerstekort in Nederland en de andere Westeuropese landen aan te vullen. Deze vaak slecht geschoolde werknemers kwamen in de crisis van do jaren zeventig als eersten op straat te staan. De slechtere economische situatie begon spanningen op te roepen tussen groepen allochtonen en autochtone Nederlanders. Deze spanningen uitten zich vooral op de arbeidsmarkt, op sociaal gebied en op het gebied van hot huisvestingsbeleid.

Extreem rechtse groeperingen die handig inspeelden op deze problematiek staken de kop weer op en in 1982 was het de Centrum Partij die voor het eerst sinds de 2e Wereldoorlog een kamerzetel veroverde voor de extreem-rechtse partij. In 1986 raakte de Centrum Partij haar kamerzetol weer kwijt maar dit was vooral te wijten aan interne onenigheid die tot splitsing leidde (ontstaan Centrum Demokraten) en aan het
feit dat de partij inmiddels failliet was verklaard.

Bij de verkiezingen van 1989 kreeg ... namens de Centrum Demokraten wederom voet aan de grond in de 2e Kamer en werden er bij de gemeenteraadsverkiezingen in 1990 door zowel Centrum Demokraten als Centrum
Partij '86 (een voortzetting van de Centrum Partij) zetels verworven.

In hoeverre het rechts-extreraistne zich in de naaste toekomst in Nederland gal kunnen ontwikkelen en manifesteren zal afhankelijk zijn van vele faktoren. De belangrijkste faktor hierbij is wellicht de toekomstige economische situatie in ons land.

Op dit moment hebben we nog te raaken met een potentiële groeimogelijkheid van rechts-extreme groeperingen in Nederland. Enerzijds wordt dit net als voor de 2e Wereldoorlog veroorzaakt door rechts-extreme voorbeelden in het buitenland (Duitsland en Frankrijk) anderzijds door het feit dat de sociale en culturele problemen die in de jaren zeventig zijn ontstaan nog steeds niet effektief zijn aangepakt en opgelost door achtereenvolgende Nederlandse regeringen.

Of rechts-extremisme zich binnen onze krijgsmacht zal manifesteren is eveneens een open vraag. Wel kan men op voorhand al konkluderen dat, als de krijgsmacht eon afspiegeling heet te zijn van de maatschappij, er ook binnen deze organisatie potentiële groeimogelijkheden zijn voor het rechts-extremisme.

Vanwege het latente gevaar dat anti-demokratische bewegingen in zich dragen is het noodzakelijk dat binnon de krijgsmacht aandacht besteed wordt aan mogelijke uitingen van rechtsextremisme/racisme .

Getracht zal worden enig inzicht te geven in een aantal rechts-extreme groeperingen in Nederland, hun filosofie, hun aanhang en het potentiële gevaar dat zij kunnen vormen voor de krijgsmacht.

Als afsluiting zal worden getracht ora de inhoud te verwerken in een aantal konklusies en aanbevelingen ten aanzien van de krijgsmacht.

Extreeem rechtse groepen die in het rapport voorkomen

Jongeren Front Nederland (JFN)
Nederlandse Volksunie (NVU)
Aktionsfront Nationale Sozialisten (ANS)
Consortium de Levensboom (CdL)
Centrum Demokraten (CD)
Centrum Partij '86
Viking Jeugd (VJ)
Voorpost